Ogródek warzywny w skrzyniach – jak urządzić
Warzywniak w skrzyniach nazywany czasami „wysoką grządką” to sposób na alternatywną w stosunku do gruntowej uprawę warzyw, w których rozwój posadzonych tam roślin jest szybszy niż w gruncie, a sezon upraw dłuższy. Gdy założymy uprawę w skrzyniach bardzo wczesną wiosną, szybko zapewnimy sobie własną świeżą zieleninę. Latem będziemy mieli pomidory i ogórki czy zioła w skrzynkach szybciej niż gruncie. Późną jesienią i zimą, gdy gleba w ogrodzie przechodzi w stan spoczynku, domowy ogródek warzywny w skrzynkach ustawionych na kuchennym parapecie dostarczy natkę pietruszki czy smakowite liście sałat nawet w największy mróz. Ogród w skrzyniach to też idealne rozwiązanie dla tych ogrodników, którzy mają trudności ze schylaniem się. Można go polecić też tam, gdzie gleby są podmokłe i rośliny źle rosną, jak również do tych ogródków, w których nie jesteśmy pewni, czy rodzima ziemia nadaje się do uprawy roślin do jedzenia.
Warzywnik w skrzynkach, ale jakich
Skrzynki do założenia warzywniaka można zbudować samodzielnie. Bez większego trudu zrobi je nawet początkujący majsterkowicz. Wystarczy zaopatrzyć się w grube deski dębowe lub nieco tańsze świerkowe lub sosnowe oraz specjalne wkręty, które pozwolą połączyć razem drewniane elementy. Deski lub gotowe skrzynie trzeba zaimpregnować naturalnym preparatem. Pamiętajmy, że skrzynie na wysokie grządki, które stawiamy na gruncie w ogrodzie, nie mają dna – łączą się one z podłożem. Dlatego z miejsca, gdzie ustawimy skrzynki, wybieramy ziemię na głębokość około 20 cm. W przypadku warzywniaka w skrzynkach stawianych na balkonie lub skrzynek, w których będziemy uprawiali warzywa na kuchennym parapecie, dobrze położyć pod nimi matę lub inny rodzaj zabezpieczenia. Idealne wymiary budowanej skrzyni to 3 m na 2 m oraz 0.5 m wysokości, jednak możemy wybudować rozmiar taki, jaki nam odpowiada i pasuje do naszego ogrodu. Podobnie jest z kształtem, może to być kwadrat, prostokąt lub inna figura, która nam odpowiada. Wielu początkujących ogrodników stawia mniejsze grządki (np. 1,5 m). Najważniejsze jest to, by skrzynia nie była zbyt długa (powyżej 5 metrów) i za szeroka, ponieważ wtedy trudniej się do niej dostać i sięgnąć w głąb do warzyw.
Inny sposób to zakup gotowych skrzyń lub skrzynek. Oprócz drewnianych, występujących w wielu rozmiarach, do założenia warzywniaka w skrzynkach idealnie nadają się nowoczesne warzywniki wykonane z tworzyw sztucznych, które są lekkie i bardzo łatwe do samodzielnego złożenia. W zestawie znajduje się zwykle główne korytko oraz nóżki i elementy stabilizujące konstrukcję. W zależności od modelu dno może być ruchome, pozwalające określić głębokość grządki, ale także tworzące swoisty bufor, którego celem jest gromadzenie nadmiaru wody (drenaż). Niektóre modele wyposażone są dodatkowo w przezroczystą pokrywę, która pozwala nam uzyskać na grządce szklarniowe warunki uprawy, a także zabezpiecza przed szkodnikami. Jeśli warzywnik stoi na zewnątrz i nie ma zadaszenia, może okazać się, że w okresie silnych ulew skrzynka zacznie napełniać się wodą ponad miarę. Niektóre modele są więc wyposażone w system zabezpieczenia upraw przed podtopieniem. Skrzynka ma wtedy podwójne dno, przez które przesiąka woda, a jej nadmiar manifestuje pływak. Wystawia się on wyraźnie, kiedy dno jest w pełni wypełnione wodą. Wtedy należy otworzyć zawór/korek znajdujący się w zewnętrznej dolnej części skrzynki i spuścić nadmiar wody.
Ogródek warzywny w skrzyniach – jak go założyć
Boki skrzyni warto wyścielić agrowłókniną lub styropianem – warstwa izolacyjna ochroni drewno przed wilgocią i zabezpieczy rośliny przed chłodem. Wypełniając skrzynię materiałem pod uprawy, należy zachować układ warstwowy – na samym dnie można położyć warstwę agrowłókniny, która zahamuje wymywanie się podłoża. Następna warstwa to drenaż – można do niego wykorzystać drobne gałązki, które zasypujemy podłożem, np. ziemią do warzyw z kompostem lub skoszoną trawą. Po ułożeniu drenażu, należy tę warstwę podlać. Na samą górę dajemy żyzną glebę ogrodową (około 25 cm wysokości), może to być ziemia uniwersalna. Do amatorskiej uprawy warzyw i ziół poleca się gotowe mieszanki ziemi o zbilansowanym składzie (np. ziemia do warzyw, ziemia do pomidorów czy podłoże do ziół). Dodatkowo na rzecz szybkiego i ładnego rozrostu oraz owocowania można wzbogacić ziemię niewielką ilością nawozu w granulacie – najlepiej obornika kurzego lub bydlęcego.
Wysoką grządkę warto założyć wcześnie, nawet u schyłku zimy, bo poszczególne warstwy powinny naturalnie osiąść. Jeśli jest zimno, wtedy całość dodatkowo okrywamy czarną agrowłókniną, bo im gleba będzie cieplejsza, tym szybciej rośliny rozpoczną wzrost. Wiedząc, że wraz z ziemią i roślinami skrzynkę trudno będzie ruszyć, już przy składaniu zaplanujmy miejsce docelowe (to, w którym będą dojrzewać nasze uprawy).
Efektowny ogródek warzywny w skrzyniach
Uprawa ziół i warzyw na tego typu podwyższonej grządce jest zwykle sezonowa. Dlatego warto nie czekać zbyt długo na plon, a korzystać już na wiosnę z własnych upraw. Wygodnie zatem będzie, posadzić w warzywniku gotowe, ukorzenione i pięknie rozkrzewione sadzonki pomidorki koktajlowe, buraki liściaste, poziomki oraz takie zioła jak: szałwia lekarska w odmianie tradycyjnej i trikolor, mięta pieprzowa, bazylia i bazylia tajska, majeranek, oregano, rozmaryn, pietruszka naciowa. . Ciekawie zaprojektowany warzywnik może tworzyć dekoracyjny element zabudowy ogrodowej. Kaskadowo usytuowane pojemniki (np. z bardzo modnego betonu lub stali corten) mogą atrakcyjnie wydzielić strefy i zbudować nowoczesny klimat. W takich warzywnikach warto uprawiać warzywa o dekoracyjnych liściach, można bawić się ich formą i kolorystyką.